Een onderzoek dat zeer recent verschenen is doet een uitspraak over wat de effecten zijn van leven op grote hoogten. Dit onderzoek beschrijft waarom een groep jonge, gezonde volwassenen die op grote hoogte wonen spiermassa verloren terwijl zij hetzelfde eiwitrijke dieet gebruikten dat spieren behoudt tijdens gewichtsverlies op zeeniveau. Hoe dit spierverlies ontstond lees je hieronder.
Een team onder leiding van Stefan M. Pasiakos, PhD, een voedingsfysioloog van het Amerikaanse onderzoeksinstituut voor milieugerichte geneeskunde, onderzocht acht deelnemers uit een grotere gerandomiseerde gecontroleerde studie. De grotere studie vergeleek de effecten van standaard diëten versus eiwitrijke diëten op een groep gezonde jonge mannen, die op grote hoogte wandelen en die verhoogde trainingsniveaus en een verminderde calorie-inname ervoeren.
Pasiakos en zijn collega's ontdekten dat de combinatie van blootstelling op grote hoogte die men niet gewend is en een negatieve caloriebalans resulteerde in de ontwikkeling van anabole weerstand, of onvermogen om spiermassa op te bouwen - een fenomeen dat voornamelijk wordt waargenomen bij oudere volwassenen. Op grote hoogten is de aanwezige zuurstof lager dan op zeeniveau.
"Uit de resultaten van ons onderzoek blijkt dat na langdurige blootstelling aan omgevingsstress en ondervoeding, het vermogen van het lichaam om spieren op te bouwen en te repareren werd onderdrukt," legt Pasiakos uit.
Lagere zuurstofdruk
Hoe hoger je je begeeft hoe lager de zuurstofdruk zal zijn. Een lagere luchtdruk zorgt vervolgens voor een verminderde zuurstofopname in de longen. Hierdoor ontstaat een toestand van hypoxie (zuurstofgebrek). Het lichaam reageert hierop door meer erytropoëtine (EPO) in de nieren aan te maken. EPO is een hormoon dat ervoor zorgt dat het beenmerg meer rode bloedcellen gaat produceren. Rode bloedcellen zijn nodig om de zuurstof in het lichaam te verplaatsen. Het gevolg van een toename van rode bloedcellen is dat de zuurstoftransportatie verbetert.
Personen die normaal gesproken leven op een grotere hoogte hebben deze verhoogde waarde van rode bloedcellen al en zullen weinig ‘last’ ervaren. Personen die het niet gewend zijn om op grote hoogten te leven hebben nog geen verhoogde rode bloedcellen concentratie. Dit leidt logischerwijs tot minder zuurstof transportatie en volgens het onderzoek dus ook tot afname van spiermassa.
Caloriebalans
De studie onderstreept het belang van het handhaven van een goede caloriebalans op grote hoogten, vooral als je niet gewend bent om op grotere hoogten te leven. De bevindingen zouden ook mogelijke implicaties kunnen hebben voor mensen met chronische obstructieve longziekte (COPD). Bij personen met longziekten wordt de mate waarin zuurstof goed getransporteerd verminderd. Doordat er onvoldoende zuurstof naar weefsels kan worden getransporteerd is het gevolg vaak vermindering van de spiermassa.
Conclusie
"Hoewel deze studie in een hooggelegen context werd gegoten, heeft deze een onverwachte en potentieel bredere metabole complexiteit aan het licht gebracht die van toepassing kan zijn op zeeniveau", aldus Thoru Pederson, PhD, hoofdredacteur van The FASEB Journal.
Margolis, L. M., Carbone, J. W., Berryman, C. E., Carrigan, C. T., Murphy, N. E., Ferrando, A. A., … & Pasiakos, S. M. (2018). Severe energy deficit at high altitude inhibits skeletal muscle mTORC1-mediated anabolic signaling without increased ubiquitin proteasome activity. FASEB journal: official publication of the Federation of American Societies for Experimental Biology, fj201800163RR-fj201800163RR.
