Koemelkallergie: Wat is het en hoe ga je ermee om?

Fitness en voeding zijn vandaag de dag niet meer van elkaar te scheiden. Er is de laatste tien jaar een ware rage ontstaan rondom voeding, training, fitheid en aldus een gezonde levensstijl. Ongeveer twintig procent van alle Nederlanders boven de 15 jaar doet  aan fitness, dat zijn ruim drie miljoen personen.(7) Op het internet staan talloze blogs, feiten, fabels, adviezen en handboeken voor het bereiken van de beste versie van jezelf.

Het jammere aan deze informatie is dat je soms door de bomen het bos niet meer ziet. De beweringen vliegen je om de oren en het goud van de één is de valkuil van de ander. Daarnaast bevatten deze artikelen vaak algemene adviezen, deze moet je zelf nog toepassen op je eigen persoon. Wat past het beste bij jou, wat houd jij vol en waar heeft jouw lichaam behoefte aan?

Het leiden van een fit leven lijkt al een hele onderneming op zich. Het vinden van de juiste puzzelstukken is al uitdagend genoeg met een ‘normaal’ functionerend lichaam. Maar wat als je een allergie hebt? En meer specifiek een koemelkallergie? Dat maakt het bos nog wel drie keer zo groot en vol obstakels. Hoe kom je aan genoeg eiwitten, welk eiwitpoeder is geschikt en hoe behoud je een goede balans?

In dit artikel wordt ingegaan op koemelkallergie in combinatie met fitness. Wanneer je een allergie hebt gelden algemene adviezen vaak niet voor jou, daarom is het extra belangrijk uit te zoeken hoe ook jij wél aan je doelen kunt werken. Terwijl de rest van de fitness wereld pannenkoeken bakt, kwark in de koelkast heeft staan én net bezig is een eiwitshake te drinken moet jij immers vervangende middelen zoeken. Hierbij moet niet alleen gedacht worden aan de hoeveelheid eiwitten, maar ook aan de gevolgen voor de totale calorie inname en de balans in je macro’s.

Wat is koemelk allergie?

Koemelk allergie is een voedselallergie. Het hebben van een voedselallergie houdt in dat het immuun systeem in principe onschadelijke stoffen in eten of drinken ziet als schadelijke stoffen. Hierdoor ontstaat een allergische reactie.(4) Het percentage volwassen Nederlanders met een voedselallergie ligt tussen de één en drie procent, bij kinderen ligt het tussen de vier en zes procent.(3) Bij koemelkallergie betekend dit dat het lichaam een allergische reactie vertoont als reactie op eiwitten, caseïne en wei, die in melk en zuivelproducten voorkomen .

Het afweersysteem doet een aanval die tot allergische klachten zoals kramp, reflux, diarree, constipatie, winderigheid, huiduitslag en klachten aan de bovenste luchtwegen kan leiden. Bij een ernstige vorm van koemelkallergie kampt men met ademhalingsproblemen, rectale bloedingen, netelroos, bloedarmoede en anafylaxie.(4). Anafylaxie is een heftige reactie van het lichaam, ook wel een shock, waarbij delen van het lichaam kunnen opzwellen en ook levensgevaar kan dreigen.(2) Het lichaam reageert op koemelk en kán daarnaast ook heftig reageren op melkproducten van andere dieren zoals de geit. Het eiwit in geitenmelk lijkt sterk op het eiwit in koemelk  en kan daarom dezelfde symptomen opwekken.(5)

Het goede nieuws

Naast de vele dingen die niet mogelijk zijn, biedt de markt natuurlijk ook producten aan die wél geschikt zijn. Een goede vervangen voor dierenmelk is plantaardige melk. Hierbij kan gedacht worden aan producten zoals amandelmelk, kokosmelk, sojamelk, havermelk, rijstmelk en tarwemelk. Ook voor yoghurt zijn variaties te vinden onder de noemer soja yoghurt. Belangrijk bij het gebruik van deze variatie is het letten op de kleine letters. Veel van deze producten bevatten een hoger percentage koolhydraten in de vorm van suikers. Let bij het kopen van deze producten dus altijd op de ingrediënten en kies voor de variant met minder suiker, zo komen de voedingswaarden meer overeen met die van echte zuivel.

Daarnaast bestaan er meer eiwitbronnen dan alleen zuivel. Eiwitten kunnen ook gehaald worden uit brood, granen, bonen, linzen, noten, groente, vlees en vis (Voedingscentrum, z.d.). Zo bevat 100 gram yoghurt gemiddeld 4.5 gram eiwitten en beslaat dit 145 calorieën. Wanneer je 100 gram kip eet bevat dit gemiddeld 23.5 gram eiwitten en beslaat dit 109 calorieën.(1) Er is dus genoeg variatie mogelijk.

So-Ja of So-Nee

De sojaboon is een hype geweest maar is daaropvolgend ook weer de grond in gestampt. Er zijn vele meningen over het gebruik van soja en de effecten van soja op de gezondheid. Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en Gezondheid  geeft aan dat soja een goede vervanger voor vlees of zuivel kan zijn binnen een gevarieerd dieet. Bij een normale inname van soja zijn nauwelijks effecten op de gezondheid aangetoond. Hierbij doelt hij op de negatieve claims, maar ook op de wonderfabels.(7) De discussie zal natuurlijk blijven bestaan, maar daar waar twee meningen vechten ligt de waarheid vaak in het midden. Het gematigd gebruik van soja kan geen kwaad.

Maar… die Pannenkoek?

We hebben vele facetten van koemelkallergie, voeding, eiwitten in dit artikel kunnen bekijken. Maar die pannenkoek aan het begin van dit artikel brand natuurlijk nog op je netvlies. Stapje voor stapje komen we steeds dichter bij die felbegeerde protein pancake! Het laatste goede nieuws is namelijk dat er ook eiwitpoeder bestaat op basis van soja! Soja eiwit isolaat heeft vergelijkbare macro’s en is daarom een perfecte vervangen voor het gewone eiwit isolaat. Zo kun dus ook jij je shake maken en een eiwitpannenkoek maken.