Na wat alleen maar kan worden omschreven als weer een veelbewogen jaar, is Kerstmis voor de deur een welkome aanblik. Een tijd om fijn samen te komen met familie en vrienden en te genieten van alle ervaringen die Kerstmis en de feestdagen met zich meebrengen. Met de beperkingen van de huidige lockdown uiteraard..
Onderzoek heeft een verband aangetoond tussen seizoensverandering en het risico op een verstoorde eet-/eetstoornis, ernst en frequentie van symptomen (1).
Mensen consumeren tot 15% meer voedsel rond Kerstmis en mensen met een eetstoornis kunnen worden blootgesteld aan verschillende omgevingen, voedsel, verwachtingen en externe kritiek (vaak van familieleden en vrienden die niet begrijpen waar de persoon mee te maken heeft).(3)
Disordered eating is ongelooflijk complex en als je er mee worstelt, zoek dan altijd de hulp van een professional. Maar er zijn ook een paar tips en strategieën die je kunt gebruiken om de moeilijkheden die gepaard gaan met de feestdagen te beheersen en meer te focussen op de ervaringen en minder op het interne verhaal.
Structuur, routine en “perfect” zijn
Controle is van cruciaal belang bij het helen van een relatie met voedsel(4). Proberen om volledige controle te hebben of volledig uit controle te zijn, zijn beide kenmerken van een schadelijke relatie met voedsel.
De feestdagen zijn niet bepaald een tijd van structuur en routine; vaak zijn we in verschillende omgevingen, op vakantie, gaan we later naar bed, slapen we langer uit en doen we tussendoor allerlei activiteiten.
Dus gooien we de handdoek in de ring? Nee natuurlijk niet. Wij passen ons aan.
We zullen niet altijd onze vaste routine hebben, maar er zijn constanten waarop we kunnen vertrouwen - als we wakker worden, eten en sporten - waar we een routine omheen kunnen bouwen.
Dit is ook een kans om te werken aan je relatie met 'perfect', door deze contextueel te begrijpen in plaats van objectief. Wat de samenleving bijvoorbeeld zegt dat niet perfect is, kan op dat moment perfect voor jou zijn, zoals het eten van chocolade als ontbijt op kerstochtend.
Afleidende dieetpraat
Zo zeker als een goed geolied familielid van een stoel zal vallen tijdens het kerstdiner, kun je er zeker van zijn dat er in alle feestelijke sociale situaties altijd iemand zal zijn die wil praten over je nieuwe dieet en commentaar wil geven op hoe het je lichaam zou kunnen veranderen.
We kunnen deze situaties niet altijd vermijden, dus het is raadzaam om te leren navigeren en deze gesprekken om te leiden. Ze negeren is een optie, maar het ligt niet in ieders vermogen om dat te kunnen.
Hoewel het direct erop ingaan misschien je eerste gedachte is, is het zelden effectief om in de aanval te gaan. Onze tactiek zou eerder moeten zijn om na te denken en om te buigen. Hier zijn enkele voorbeelden:
"Dat is interessant, dat nieuwe dieet, hoe gaat het met je baan?"
"Ik heb er echt van genoten, bedankt, maar ik neem graag nog een portie."
"Ja, mijn lichaam is veranderd, het is toch geweldig? Ik geniet echt meer van het socializen; ben je hier trouwens al geweest (vul hier een plek in...)"
Onthoud dat niet iedereen in staat zal zijn om de situatie waar je doorheen werkt en/of die je in het verleden doorheen hebt gewerkt te begrijpen en ermee om te gaan. Het is oneerlijk om dat te verwachten en aanstoot nemen is, zoals we al zeiden, zelden de beste manier om dingen te benaderen. Het gesprek omleiden naar iets positievers is vaak de beste manier van handelen.
Draag comfortabele kleding
Het lijkt misschien voor de hand liggend, maar het is belangrijk om goed passende kleding te dragen waarin we ons prettig voelen om zelfbewustzijn te voorkomen tijdens een tijd om te vieren (5).
Als we eten, zetten onze magen uit. Er is absoluut niets mis of schadelijks aan de natuurlijke uitzetting van je maag (en zelfs af en toe een opgeblazen gevoel). Losse of "flodderige" kleding kan ongemak helpen verminderen en ons minder bewust maken van het feit dat ons lichaam in onze kleding past en kritische lichaamscontrole en reflectie verminderen.
Wees niet te restrictief
Beperking van de totale hoeveelheid voedsel en/of de selectie van voedsel is een algemeen erkende risicofactor bij Disordered eating (6).
Beperking leidt vaak tot te veel eten, wat er op zijn beurt toe kan leiden dat we ons verder beperken om te compenseren, wat leidt tot een uiteindelijke cyclus van te veel eten en beperken en alle vervelende effecten die dit zal hebben op onze stemming en ervaring van de feestdagen die ermee gepaard gaan.
Hoewel niet beperken een enge gedachte kan zijn, is het beter om van tevoren te plannen om rekening te houden met meer voedsel en/of voedselverscheidenheid, dan de realiteit dat het naar je toe sluipt en je in het gezicht slaat.
Plan wat je graag zou willen eten tijdens een sociale maaltijd en, als je wordt geconfronteerd met het eten van voedsel dat je angstig maakt, doe dat dan samen met een vriend of familielid die je vertrouwt en die begrijpt wat je doormaakt. Ze zullen je tijdens de ervaring kunnen ondersteunen en je helpen om niet achteraf kritisch tegen jezelf te praten.
Zorg ervoor dat je onvermurwbaar vasthoudt aan een gedeelte waar je je prettig bij voelt en luister niet naar externe druk om meer te eten.
Focus op de betekenis
Een winnende strategie is om te proberen buiten je eigen interne verhaal te stappen en je in plaats daarvan te concentreren op de betekenis en de momenten van de tijd waarin je je momenteel bevindt.
Het vakantieseizoen gaat niet over wie er het beste uitziet, wie het nieuwe dieet heeft, wie het meeste is afgevallen of welk ander dwaas verhaal dan ook waar onze interne stem ons van zal overtuigen. Het gaat over familie, vrienden, veiligheid, vrede, liefde en geluk.
In deze tijd van het jaar draait alles om de herinneringen, niet om de metingen.
Heb middelen, ondersteuning en vrienden om je heen
Het zou handig zijn om een scala aan bronnen en ondersteuning te verzamelen en een paar vrienden en familieleden te werven om je een weg te banen door de feestdagen en festiviteiten.
Het is ook erg fijn om een vriend of familielid te hebben met wie je in vertrouwen kunt praten (en die zal luisteren). In staat zijn om hen te laten weten hoe je je voelt, kan een enorme last verlichten.
Het gevoel voorbereid te zijn op alle uitkomsten is een cruciale factor bij de planning. Dingen gaan misschien niet zoals we willen en we worstelen misschien meer dan we hadden verwacht. Op deze momenten zul je dankbaar zijn dat je zo goed hebt gepland.
Hoewel dit artikel je zeker kan helpen de feestdagen te managen, is het erg belangrijk om te weten (en eerlijk tegen jezelf te zijn) wanneer extra ondersteuning nodig is.
Bericht om mee naar huis te nemen
De feestdagen zijn voor zovelen een tijd van vreugde, maar het is ook een tijd die vol kan zitten met triggers voor iedereen die lijdt aan een eetstoornis.
De strategieën om hiermee om te gaan in dit artikel zijn een geweldige plek om te beginnen met het omgaan met ongeordende gedachten, maar als je het echt nodig hebt, is belangrijk om professionele hulp van een huisarts te zoeken.
Onthoud dat je hier nooit alleen voor staat en we zouden je willen vragen om contact te zoeken als je het moeilijk hebt. Er zijn zoveel mensen die je deze feestdagen gelukkig en vrolijk willen zien en net zoveel meer die je willen helpen om daar te komen.
Als je die stap zet om te praten over wat je doormaakt, kan dit je hele leven zeker ten goede veranderen.
LEES DIT OOK:
- Davis C. (2013). A narrative review of binge eating and addictive behaviors: shared associations with seasonality and personality factors. Frontiers in psychiatry, 4, 183.
- Vögele, C., Lutz, A. P. C., & Gibson, E. L. (2018). Mood, emotions, and eating disorders. In W. S. Agras & A. Robinson (Eds.), The Oxford handbook of eating disorders (pp. 155–186). Oxford University Press.
- Dannibale, K., 2014. The Effects of the Holidays on Eating Disorders. New Errands, 2(1).
- Froreich, F.V., Vartanian, L.R., Zawadzki, M.J., Grisham, J.R. and Touyz, S.W. (2017), Psychological need satisfaction, control, and disordered eating. Br J Clin Psychol, 56: 53-68.
- Tiggemann, M., & Andrew, R. 2012. Clothing choices, weight, and trait self-objectification. Body image, 9(3), 409–412.